Zasiłek pogrzebowy
W przypadku śmierci bliskiej osoby, oprócz ogromnego smutku i żalu, rodzina zmarłego musi zmierzyć się z koniecznością zorganizowania pogrzebu. W tak trudnym czasie warto wiedzieć, że istnieje pomoc ze strony państwa w postaci zasiłku pogrzebowego. W Polsce zasiłek ten można otrzymać zarówno od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), jak i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS).
Zasiłek pogrzebowy ZUS
Zasiłek pogrzebowy ZUS przysługuje w przypadku śmierci osoby ubezpieczonej lub osoby mającej prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Kwota tego zasiłku jest stała i wynosi 4 000 zł. Aby ubiegać się o zasiłek, należy złożyć odpowiedni wniosek w terminie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, na którą przypadało ubezpieczenie.
Najważniejsze informacje na temat zasiłku pogrzebowego ZUS
Oddziały ZUS są uprawnione do wypłacenia zasiłków pogrzebowych, które przysługują w razie śmierci ubezpieczonego, osoby pobierającej emeryturę lub rentę, osoby niemającej w dniu śmierci ustalonego prawa do emerytury, lecz spełniającej warunki do jej uzyskania, a także członek rodziny osoby, której sytuacja została opisana w poprzednich warunkach. Wszystkie regulacje prawne zostały opisane w Ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Warto nadmienić, że w świetle prawa członkami rodziny są:
- małżonek (wdowa i wdowiec),
- rodzice (ojczym, macocha, osoby przysposabiające),
- dzieci własne (dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione),
- dzieci, które zostały przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości (również jako rodzina zastępcza),
- wnuki i rodzeństwo.
Warto pamiętać, że zasiłek pogrzebowy przysługuje również osobie pokrywającej koszty pogrzeby – może zostać przyznany domowi opieki społecznej, gminie, powiatowi, osobie prywatnej, pracodawcy. Należy poniesione koszty odpowiednio udokumentować. W przypadku, gdy koszty zostały poniesione przez więcej niż jedną osobę (lub podmiot), zasiłek pogrzebowy jest dzielony wprost proporcjonalnie do wydatków każdej osoby (lub podmiotu).
Aby otrzymać zasiłek pogrzebowy, należy złożyć:
- wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego (druk ZUS-Z12),
- skrócony odpis aktu zgonu (oryginał),
- dokumenty potwierdzające koszty poniesione przy organizacji pochówku (rachunki),
- dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo (np. dowód osobisty lub skrócony odpis aktu stanu cywilnego).
Należy również pamiętać, że przedawnienie roszczeń o wypłatę zasiłku wygasa w przypadku niezgłoszenia wniosku o jego wypłacenie w okresie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby.
Zasiłek pogrzebowy KRUS
Jeśli zmarła osoba była rolnikiem lub członkiem jego rodziny objętym ubezpieczeniem społecznym rolników, zasiłek pogrzebowy można otrzymać od KRUS. Warunkiem jest, aby zmarły był ubezpieczony przez co najmniej 30 dni przed dniem śmierci.
Wysokość zasiłku pogrzebowego od KRUS jest równa trzykrotności kwoty bazowej obowiązującej w dniu śmierci osoby ubezpieczonej. Kwota ta jest corocznie indeksowana przez Radę Ministrów.
Podobnie jak w przypadku ZUS, wniosek o zasiłek pogrzebowy należy złożyć w oddziale KRUS właściwym dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Termin na złożenie wniosku wynosi również 12 miesięcy od dnia śmierci zmarłego. Wymagane dokumenty to m.in. akt zgonu, rachunki potwierdzające poniesione koszty pogrzebu oraz oświadczenie o poniesieniu tych kosztów.
Pozostałe informacje na temat zasiłku pogrzebowego
Zasiłek pogrzebowy jest świadczeniem jednorazowym i nie podlega opodatkowaniu. Oznacza to, że nie trzeba płacić z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Ponadto, zasiłek ten nie jest doliczany do dochodów przy ustalaniu prawa do innych świadczeń, takich jak np. zasiłek rodzinny czy świadczenie pielęgnacyjne.
W przypadku gdy koszty pogrzebu są niższe niż przysługujący zasiłek, wypłacana jest kwota równa poniesionym kosztom. Jeśli natomiast koszty te są wyższe niż przysługujący zasiłek, rodzina może ubiegać się o dodatkowe świadczenia, takie jak pomoc finansowa od gminy czy wsparcie ze strony organizacji pozarządowych i kościelnych.